مبانی این نظریه:

حقوق محصول زندگی اجتماعی فرد است و به خاطر حفظ نظم و عدالت در روابط اجتماعی است که وجود این گونه قواعد ضرورت پیدا می‏ کند. پس، اگر حقوق فقط به زندگی و تامین آزادی فرد توجه داشته باشد و نیازهای زندگی مشترک او را فراموش کند، چگونه می‏ توان ادعا کرد که به هدف نهایی خود رسیده است؟ جامعه مفهوم اعتباری نیست که از تصور گروهی از افراد مستقل به وجود آمده باشد؛ حقیقتی ‏است که با ضرورت‏ ها و نیازهای ویژه خود وجود دارد، و نباید ادعا کرد که تامین آزادی فرد به طور ضمنی همیشه به سود اجتماع نیز هست. زیرا در بیشتر موارد حفظ منافع جمع با محدود کردن آزادی فرد ملازمه دارد.

مفهوم عدالت: مطابق این نظریه، وجود فرد خارج از اجتماع قابل تصور نیست و هرکس وابسته به گروه انسانی است که در آن به سر می ‏برد. قواعد حقوق باید تکلیف او را در برابر این گروه ‏ها و بر عکس تکالیف گروه ‏ها را نسبت به اعضای خود معین سازد: برای مثال، از طرفی دولت می تواند از اعضای خود بخواهد که برای تحقق بخشیدن به آرمان های عمومی مالیات بپردازند و از طرفی دیگر وظیفه دارد که عواید ملی را از نظر مادی و معنوی عادلانه بین افراد تقسیم کند.

• پس عدالتی که در این مکتب هدف قواعد حقوق است عدالت توزیعی است نه عدالت معاوضی.

تفاوت عدالت توزیعی و معاوضی در این است که در قسم نخست، دولت به عنوان اصیل و ذینفع در تقسیم ثروت آمرانه دخالت می‏ کند و در قسم دوم وظیفه دولت محدود بر این است که مانند، شخص خارجی حقوق افراد را تضمین کند، تا عدالت به خودی خود در روابط معاملاتی مردم و بر طبق قوانین داد و ستد محقق شود.

انتقاد از نظریه حقوق اجتماعی: این نظریه از حیث تعدیل افکار تند و مبالغه آمیز طرفداران حقوق فردی، بسیار مفید است. در این نظریه حق موهبتی الهی و یا ودیعه فطری نیست؛ امتیازی است که به منظور تامین منافع عمومی به انسان داده می‏ شود و بیشتر نیز با تکالیف گوناگون همراه است. پس صاحب حق نمی ‏تواند به هر ترتیب که مایل است آ‏ن ‏را به کار ببرد. و این امتیاز باید به گونه ‏ای به کار گرفته شود که با مبنای اجتماعی و هدفی که قانون گذار از ایجاد آن داشته است، مخالف نباشد.

به عنوان نتیجه، باید اعتراف کرد که وجود فرد و اجتماع هردو حقیقت دارد، و هدف حقوق باید حفظ شخصیت انسان و در عین حال تامین منافع عمومی باشد. به همین جهت، باید پذیرفت که حق با کسانی است که عدالت را ایجاد تعادل و توازن بین منافع فردی و اجتماعی دانسته ‏اند.