بیمه گذار مکلف به پرداخت حق بیمه مطابق عقد بیمه است. این تکلیف در همه انواع بیمه وجود دارد و در صورت عدم پرداخت، بیمه گر می تواند اجرای تعهد را بخواهد. تنها استثنای این تکلیف در بیمه عمر است. از آنجا که بیمه عمر بیشتر طبیعت سرمایه گذاری دارد، در صورتی که بیمه گذار از ادامه پرداخت حق بیمه استنکاف نماید، بیمه گر نمی تواند او را تکلیف به پرداخت نماید.

متعهد پرداخت حق بیمه، شخص بیمه گذار است. بیمه ممکن است برای حفظ منافع دیگری منعقد شود یا ذی نفع از بیمه شخص ثالثی تعیین شود. در تمامی موارد، خود بیمه گذار مکلف به پرداخت حق بیمه بوده و تکلیفی بر عهده ذی نفع بیمه نخواهد بود. در مواردی که بیمه توسط نماینده یا وکیل منعقد می شود، بیمه گذار شخص موکل و اصیل است و مطابق اصول تکلیفی بر عهده وکیل و نماینده نیست. در صورت انتقال بیمه به شخص ثالث، منتقل الیه مکلف به پرداخت باقی مانده اقساط بیمه خواهد بود.

زمان پرداخت حق بیمه همان است که در قرارداد بیمه تعیین شده است. با انعقاد عقد، تکلیف بیمه گذار  به پرداخت کل حق بیمه ایجاد می شود و لذا در صورت عدم تعیین موعد، بیمه گذار مکلف است کل حق بیمه را نقداً بپردازد.

پرداخت حق بیمه به طرقی مختلفی ممکن است صورت گیرد: پرداخت نقدی، صدور چک، واریز به حساب یا غیرآن.