(دادرسی) حکم اعلامی یا حکم کاشف حق حکمی است که اعلام وجود حقی را می کند مانند حکم به استحقاق وجه التزامی که در قرارداد قبلاً طریقه استحقاق آن را طرفین قرارداد بیان کرده النهایه در فعلیت استحقاق با هم اختلاف کرده و بدادگاه رفته اند.
تصمیمات دادگاه برای فصل خصومت را حکم ترافعی می نامند. در مقابل تصمیماتی که در امور حسبی اخذ میشود استعمال شده است.
(دادرسی مدنی) تصمیم دادگاه ضمن قبول اعسار مبنی بر دادن دین مورد تقاضای اعسار از آن بصورت اقساط (ماده ۳۶ قانون اعسار و ماده ۶۵۲ قانون مدنی).
(فقه) هر قانونی که شامل امر و نهی نباشد حکم وضعی است مانند مدلول ماده ۲۱۰ قانون مدنی که مفاد آن عبارت است از اهلیت طرفین عقد.
حکومتی است که تمام اقتدارات دولتی در دست رئیس آن حکومت نیست و یکی از عوامل ذیل موجب محدودیت قدرت رئیس حکومت می شود:
الف) مجمع عمومی ملت
ب) طبقات
ج) نمایندگان ملت