تعیین ریسک موضوع بیمه از پیچیدگی و حساسیت خاصی برخوردار است. در قراردادهای بیمه ریسک موضوع بیمه از لحاظ مختلف مدّ نظر قرار می گیرد: حادثه پوشش داده شده (آتش سوزی، سرقت، تصادفات رانندگی و…)، فعالیت پوشش داده شده به خصوص در مورد بیمه های مسئولیت (تولید کالا، حوادث ناشی از فعالیتهای کارگاه، فعالیت پزشکان و…) و خسارت موضوع پوشش (خسارات وارد بر بدنه اتومبیل، خسارات جانی وارد بر افراد معین، خسارات مالی وارد به کالاهای در حال حمل و…).

در مواردی بیمه نامه واحد، ریسک های متفاوت و مرتبط گوناگون را پوشش می دهد. مثلاً در بسیاری از موارد بیمه های آتش سوزی علاوه بر بیمه اموال به نفع مالک، در برگیرنده خطر مسئولیت ناشی از حوادثی است که از مال موضوع بیمه به ثالث وارد شده و مسئولیت مالک(بیمه گذار) را ایجاد می نماید.

بدین نحو در تعیین ریسکهای موضوع بیمه باید دقت خاصی مبذول شود و به صرف عنوان بیمه(اموال یا مسئولیت شیء یا فعالیت مشخص) نمی توان موضوع کامل آن را استخراج نمود.

اعلام ریسکهای موضوع بیمه از عمده ترین تعهدات بیمه گذار محسوب می شود که در پی آن به بیمه گر اجازه اظهار نظر در مورد ریسکهای موضوع تضمین را می دهد و امکان برآورد حق بیمه را فراهم می آورد.

بیمه عقدی است مبتنی بر حسن نیت که در آن بیمه گر به اعلانات بیمه گذار اطمینان کرده و اساس تعیین نرخ بیمه و اجرای قرارداد بیمه را بر آن می نهد. از طرف دیگر، از آنجا که بیمه عقدی مستمر است، در طول عقد ممکن است ریسک تحقق حادثه تغییر کرده و بالاخص افزایش یابد؛ به همین دلیل قانون بیمه گذار را مکلف کرده که نه تنها ریسکهای موجود در هنگام انعقاد قرارداد را صادقانه در اختیار بیمه گر قرار دهد. بلکه تغییراتی را که در حین عقد بیمه در مورد ریسک موضوع بیمه ایجاد می شود به بیمه گر اعلام کند.