معنی عام و خاص دولت: در زبان حقوقی ما (دولت) به دو معنی عام و خاص به کار می رود:
دولت خواه به معنی خاص و یا عام آن اراده شود، دارای “شخصیت حقوقی” است: یعنی دارای وجود اعتباری و صلاحیت های ویژه ای جدا و مستقل از اعضاء و مدیران آن است. بی گمان انسان ها به نام دولت تصمیم می گیرند و وظایف و صلاحیت های آن را انجام می دهند، ولی آنان در واقع نماینده یا اندامی از پیکر دولت هستند و همه چیز به نام وجود اعتباری و مجردی انجام می گیرد که حقوق از مجموع سازمان و اشخاص طبیعی و قدرت ها و صلاحیت ها انتزاع کرده است.
به همین جهت، شخصیت سازمان دولت را به حقوق نسبت می دهند و “شخصیت حقوقی” را در برابر “شخصیت طبیعی” که ویژه انسان است به کار می برند. موجودی دارای شخصیت است که از خود (اراده) داشته باشد؛ بتواند تصمیم بگیرد و آن را اجرا کند. ولی، علاوه بر این وصف اساسی، شخص حق و تکلیف پیدا می کند؛ تابعیت و اقامتگاه دارد و می تواند طرف خطاب قانون باشد. شخص حقوقی، به دلیل ماهیت اعتباری خود، کم و بیش شخصیتی محدودتر از انسان دارد و حتی عالی ترین مصداق آن، یعنی دولت، همه صلاحیت ها و حقوق و تکالیف انسان را ندارد.
قانون اساسی به منزله اساسنامه دولت است و در آن صلاحیت و حدود اختیار قوای سه گانه و سازمان های اصلی دولت معین می شود و نمایندگان و دادرسان و مدیرانی که در مقام تصدی مشاغل عمومی تصمیم می گیرند، همه به نام و برای دولت است.