حقوق بین الملل عمومی

این رشته که گاه “حقوق بشر” نامیده می‏شود، روابط بین دولت‏ ها و وضع سازمان ‏های بین المللی را مورد گفتگو قرار می‏ دهد. مبنای حقوق بین ‏الملل بر پایه احترام به قراردادهای نهاده شده است و منبع اصلی آن پیمان دو دول و عرف و عادت و رویه دادگاه‏ های بین ‏المللی است. باوجود این، ضمانت اجرای قواعد بین ‏المللی بسیار ناقص است. زیرا هنوز هیچ نیروی برتر از اقتدار دولت ‏ها به وجود نیامده است تا آنها را به طور قهری وادار به رعایت این‏گونه قواعد کند.

حقوق بین الملل خصوصی

حقوق بین‏ الملل خصوصی رابطه اشخاص در زندگی بین‏ المللی را تنظیم می‏ کند. یعنی هرجا که در رابطه اشخاص یک عامل خارجی وجود داشته باشد، قواعد حاکم بر آن را باید در این شعبه از حقوق جستجو کرد. حقوق بین الملل خصوصی از سه بخش اصلی تشکیل می‏ شود:

• تابعیت: یعنی رابطه سیاسی و معنوی که شخص را به دولتی مربوط می‏ سازد.
• حقوق خارجیان: دراین بخش، حقوق و تکالیف بیگانگانی که در خاک کشوری به سر می‏برد، در زمینه های سیاسی و حقوق عمومی و خصوصی، مورد بحث قرار می‏ گیرد.
• تعارض قوانین: در این مبحث، گفتگو از این است که روابط حقوقی اشخاص در زندگی بین ‏المللی تابع چه قانونی است و کدام دادگاه صلاحیت رسیدگی به این گونه دعاوی را دارد.

حقوق جزای بین المللی

حقوق جزای بین ‏المللی، به معنی مرسوم و قدیمی خود، قواعدی است که حدود حاکمیت ملی را باب مجازات‏ها تعیین می‏ کند. مباحث این شعبه با آنچه در حقوق بین‏ الملل خصوصی و تعارض قوانین گفته می‏ شود شباهت فراوان دارد؛ با این تفاوت که در این رشته سخن از قلمرو حکومت قوانین کیفری در میان است و در حقوق بین الملل خصوصی تعارض قوانین مدنی موضوع گفتگوست.