یکی دیگر از موارد تخلف انتظامی پزشکان و سایر حرف وابسته، عبارت است از:«تجویز داروهای روان گردان و مخدر به گونه ای که به حالت اعتیاد درآید ممنوع است. مگر در مواردی که بیمار از بیماری روانی یا از دردهای شدید ناشی از بیماریهای غیر قابل علاج رنج ببرد یا ضرورت پرشکی، مصرف آنها را ایجاب کند». داروهای مخدر، جنبه تخدیری داشته و در بیشتر انواع آنها، با کاهش قدرت عملکرد مغزی – خاصیت ضد درد و رخوت و سستی همراه است و موجب وابستگی جسمی یا روانی یا هر دو می شوند مانند: تریاک، مورفین، هروئین، و غیره …ولی داروهای توهم زا و روان گردان، با تاثیر بر سیستم شناخت و هوشیاری، باعث ایجاد توهم، خیالات واهی، حالات برانگیختگی و ادارک های غیر واقعی می شوند. مانند حالت پرواز، تغییر شکل اشیاء و رنگ های عجیب و غریب و…

این داروها از لحاظ تجویز آن در خصوص دردهای شدید ناشی از بیماری های غیرقابل علاج و یا در مواردی که ضرورت پزشکی مصرف آنان را ایجاب نماید پذیرفته شده است.

شرایط تجویز داروهای مخدر، به شرح ذیل است:

۱- در فرم مخصوص نوشته شوند.

۲- نام و مشخصات بیمار، نوع بیماری، پزشک تجویزکننده، شماره نظام پزشکی و تاریخ تجویز، در فرم مخصوص نوشته شوند.

۳- پوکه،آمپول، تحویل مسئول مربوط شده تا به مسئولان بیمارستان تحویل داده شود.

و موارد تجویز نیز در:

۱- پس از اعمال جراحی

۲- سوختگی های شدید

۳- بیماران مبتلا به سرطان پیشرفته

و موارد عدم تجویز عبارتند از:

۱- اطفال زیر ۱۲ سال

۲- دردهای مزمن

۳- افراد سیکوپات و سیکونوروز(روحی و روانی)

۴- تجویز به بیماران معتاد

پزشکان مجاز نیستند در هر نسخه، داروهای مخدر را برای بیش از سه روز تجویز نمایند و اگر تجدید آن لازم شود، باید نسخه تجدید گردد و علت تجدید نسخه ذکر شود و فقط یک مرتبه اجازه تکرار را دارند(یعنی کلاً شش روز).

مطابق ماده ۱ قانون مربوط به مواد روانگردان(پسیکوتروپ) مصوب ۱۳۵۴ «مواد روان گردان به موادی گفته می شود که در فهرست های چهارگانه ضمیمه این قانون مندرج است…».

از لحاظ علم پزشکی، داروهای روان گردان با تاثیر گذاشتن بر قوه ادراک، سبب ایجاد توهم، خیالات واهی و ادراک های غیرواقعی می گردند، همانند احساس پرواز، تغییر شکل رنگ ها، اشیاء و داروهای مخدر نیز دارای جنبه تخدیری بوده و سبب کاهش عملکرد مغز، ایجاد رخوت و سستی می شوند.

بنابراین به لحاظ اینکه استفاده از داروها ومواد مذکور سبب آسیب زدن به اشخاص و جامعه می‌گردد، تجویز آن تخلف انتظامی محسوب و شخص متخلف حسب مورد به یکی از مجازاتهای ذیل محکوم می گردد:

الف: اخطار یا توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی محل(بند ب ماده ۲۸).

ب: توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی و نشریه نظام پزشکی محل یا الصاق رأی در تابلو اعلانات نظام پزشکی محل(بند ج ماده ۲۸).

ج: محرومیت از اشتغال به حرفه های پزشکی و وابسته، از سه ماه تا یکسال در محل ارتکاب تخلف (بند د ماده ۲۸).