معنی ماهوی قانون اساسی

قواعدی حاکم براساس حکومت و صلاحیت قوای مملکت و حقوق و آزادی‏ های فردی است، که از نظر ماهوی، قانون اساسی نام دارد و برتر از سایر قواعد حقوق است در غالب حکومت های آزاد، به خاطر نگهداری اساس حکومت و جلوگیری از تجاوز دولت ها به پیمانی که رابط بین آنها و ملت است، برای قوانین اساسی احترام و حیثیت خاص قائلند و آنها را ممتاز از سایر قوانین ساخته اند. تعیین حدود اختیار قوه مقننه و رابطه آن با دو قوه مجریه و قضاییه با قانون اساسی است. به همین دلیل مجلس قانون گذاری عادی حق نسخ و تجدید نظر درآن را ندارد و در همه حال باید از قواعد عالی آن پیروی کند.

معنی صوری و اعتباری قانون اساسی

تشخیص قوانین عادی و اساسی همیشه با این معیار ماهوی ممکن نیست. زیرا گاه پاره ‏ای از قواعد فرعی در زمره قوانین اساسی در می ‏آید و احتمال دارد که یکی از قواعد مربوط به اساس حکومت در شمار قوانین عادی محسوب شود. پس، مطمئن‏ ترین نشانه قانون اساسی تشریفات مخصوص وضع‏ آن است: قوانین عادی را مجالس قانون گذاری به اکثریت آرا وضع می‏ کنند و پس از امضای رئیس حکومت، قوه مجریه و قضاییه آن‏را به موقع به اجرا در می ‏آورد. ولی، قانون اساسی را به این سادگی نمی ‏توان تغییر داد. مرسوم است پس از هر انقلاب و تحولی، دولت جدید اساس حکومت واژگون شده را در هم می‏ ریزد و مبنای تازه ‏ای برای حکومت سیاسی خود انتخاب می‏ کند.