تفسیر منطقی

ارکان تفسیر منطقی یک ماده قانون عبارت است از: الف- سنجش آن ماده قانونی با مورد لاحق و سابق. ب- ملاحظه کردن سیاق plan و نظم مواد مجاور ماده مورد تفسیر. ج- ملاحظه نمودن علت وضع آن ماده. د- منظور نمودن سرفصل (عناوین اصلی و فرعی) ماده مورد تفسیر.

تفسیر مضیق

نوعی از تفسیر قضائی است که بموجب آن مدلول یک قانون در چهارچوب مفهوم خویش محبوس گردیده و از سرایت دادن آن به موارد سکوت (و یا به مواردی که احتمال دارد که شامل آن موارد باشد) خودداری می شود در قانون مجازات باید تفسیر مضیق نمود در قوانین مربوط به ادله اثبات دعوی و امارات قانونی و مسئولیت مدنی حتماً باید تفسیر مضیق کرد.

تفسیر موسع

نوعی از تفسیر قضائی است که بموجب آن مدلول یک قانون از قلمرو خود تجاوز داده شده و بموارد سکوت قانون سرایت داده می شود مانند اینکه شق اوا ماده ۷۶۱ آئین دادرسی مدنی(که راجع به اظهارنامه است)را شامل “پیش آگهی اجرائی مالیات” بنمایند در قوانین مدنی و تجاری اصل این است که تفسیر موسع شود ولی در موارد استثنائی (مانند قوانین مسئولیت مدنی- مرور زمان و مانند اینها) تفسیر مضیق باید نمود.