قائم مقام تجارتی کیست؟ مطابق ماده ۳۹۵ قانون تجارت قائم مقام تجارتی کسی است که رئیس تجارتخانه او را برای انجام کلیه ی امور مربوط به تجارتخانه یا یکی از شعب آن نایب خود قرار داده و امضای او برای تجارتخانه الزام آور است.

به تعبیر دیگر قائم مقام تجارتی نماینده و نایب رئیس تجارت خانه است و اعمال لازم را به نمایندگی و به نام و به حساب رئیس تجارتخانه انجام می دهد نه برای خودش.

 رئیس تجارت خانه می‎تواند اختیارات قائم مقام تجارتی را محدود کند اما از آنجا که مقنن مقرر می دارد. “تحدید اختیارات قائم مقام تجارتی در مقابل اشخاصی که از آن اطلاع نداشته اند معتبر نیست” برای اینکه اختیارات قائم مقام تجارتی در مقابل همه معتبر باشد، لازم است که این امر به اطلاع عموم برسد.

 ماده‏ی ۳۹۸ قانون تجارت: قائم مقام تجارتی بدون اذن رئیس تجارتخانه، نمی ‏تواند کسی را در کلیه کارهای تجارتخانه، نایب خود قرار دهد.

مستفاد از مفهوم مخالف ماده ۳۹۸: قائم مقام تجارتی می‏ تواند بدون اذن رئیس تجارتخانه، برای قسمتی از کارهای تجارتخانه، کسی را نائب خود قرار دهد.

با فوت یا حجر رئیس تجارتخانه قائم مقام تجارتی منعزل نمی ‏شود بلکه با انحلال شرکت، قائم مقام تجارتی منعزل است.

در مباحث حقوق تعهدات قائم مقام شخصی است که نه طرف عقد و تعهد است و نه نماینده او، بلکه شخصی است که به واسطه‏ ی انتقال مال و حق یا تعهدی از یک طرف عقد به وی بصورت جانشینی از آثار عقد و تعهد متاثر می‏ شود.

قائم مقام تجارتی و سایر کسانی که در قسمتی از امور تجارت خانه نمایندگی دارند، جانشین تاجر به شمار نمی آیند بلکه صرفاً بصورت نمایندگی اعمال تجاری انجام می‏ دهند فلذا تاجر محسوب نمی شوند ولی معاملاتی که برای امور تجارتی تجارتخانه انجام می‏ دهند تجارتی محسوب می شود(مستنداً به ماده ۳ قانون تجارت و بند ۳ آن).