در قوانین ایران، برای رسیدگی به اختلافات مربوط به تابعیت میان اشخاص و دولت، مراجع مختلفی پیش بینی شده است که عبارتند از:

۱-مرجع صالح برای رسیدگی به امور مشکوک التابعین، یعنی کسانی که هویت و تابعیت آنها مورد تردید قرار گیرد و مدارک لازم جهت اثبات آن ارائه نگردد مراتب برای اثبات «هویت» به مراجع انتظامی و برای اثبات «تابعیت» به شورای تأمین شهرستان ارجاع تا در مورد قضیه اعلام نظر نمایند(ماده ۴۵ قانون ثبت احوال).

۲-مرجع صالح برای ابطل شناسنامه کسانی که ترک تابعیت و یا اخراج از تابعیت اشخاص از طرف وزات خارجه، سازمان ثبت احوال می باشد(ماده ۳۷ ق.ثبت احوال).

۳-مرجع صالح در مورد ابطال شناسنامه های ایرانی کسانی که بیگانه بوده ولی از شناسنامه ایرانی استفاده می نمایند، هیأت های حل اختلاف می باشد(بند ۳ ماده ۳ ق. ثبت احوال).

۴-رسیدگی به شکایات اشخاص ذینفع از تصمیمات هیأت حل اختلاف و همچنین رسیدگی به سایر دعاوی راجع به اسناد ثبت احوال با دادگاه شهرستان یا دادگاه بخش مستقل قانون جدید، دادگاه های عمومی و حقوقی جانشین این دو مرجع شده) محل اقامت خواهان به عمل می آید و رأی دادگاه نیز قابل تجدید نظر می باشد(ماده ۴ ق. ثبت احوال) مهلت شکایت از تصمیم هیأت اختلاف ده روز از تاریخ ابلاغ است.

۵-هرگاه سند ثبت احوال در ایران تنظیم شده و ذینفع مقیم خارج از کشور باشد، رسیدگی با دادگاه محل صدور سند می باشد و اگر محل تنظیم سند و اقامت خواهان هر دو در خارج از کشور باشد با دادگاه شهرستان تهران خواهد بود(تبصره ماده ۴ ق. ثبت).