در صورت ارتکاب جرم توسط کودک، پرونده کیفری او مستقیماً در دادگاه مطرح می شود و تحقیقات مقدماتی از او در دادسرا به عمل نمی آید و هرگونه تحقیقات از طفل توسط قاضی دادگاه صورت می گیرد. قانون گذار جهت تامین رفاه این قشر ازجامعه و اینکه به جرایم اطفال به صورت تخصصی رسیدگی شود؛ در هر حوزه قضایی یک یا چند شعب از دادگاه عمومی را برای رسیدگی به جرایم اطفال اختصاص داده است تا در این شعبه ها بصورت تخصصی رسیدگی شود؛ در هرحوزه قضایی یک یا چند شعب از دادگاه عمومی را برای رسیدگی به جرایم اطفال اختصاص داده است تا در این شعبه ها بصورت تخصصی به جرایم افرادی که به بلوغ شرعی نرسیده اند و نیز افراد بالغ زیر ۱۸ سال رسیدگی شود.

برای رسیدگی به جرایم اطفال، ابتدا دادگاه به سرپرست طفل اعلام می کند تا همراه او در دادگاه احضار شود و یا اینکه برای طفل وکیل معرفی کند. چنانچه سرپرست طفل در دادگاه حضور نیابد و از معرفی وکیل نیز خودداری ورزد دادگاه برای طفل وکیل تسخیری معین می کند تا از حقوق قانونی طفل در محکمه دفاع کند. در جریان تحقیقات از طفل اگر ضرورتی به نگهداری طفل نباشد دادگاه می تواند برای امکان دسترسی به طفل و جلوگیری از فرار او به یکی از دو طرق زیر عمل نماید:

1. سر پرست او را به حضور به موقع طفل در جلسات دادگاه ملزم نماید.
2. سرپرست طفل یا شخص ثالثی، برای آزادی طفل وثیقه بسپارند.

اگر طفل فاقد سرپرست باشد یا سرپرست طفل متعهد نشوند یا وثیقه نسپارند، دادگاه دستور می دهد تا طفل بزه کار تا زمان صدور رای و اجرای آن در در کانون اصلاح و تربیت بصورت موقت نگهداری شود. و اگر در حوزه قضایی دادگاه کانون اصلاح وجود نداشته باشد کودک به تشحیص دادگاه در محل مناسب دیگری نگهداری خواهد شد. رسیدگی به جرایم اطفال بصورت غیر علنی است و در دادگاه فقط والدین و وکیل مدافع و شهود و مطلعین و نماینده کانون اصلاح و تربیت اجازه حضور دارند. در صورتی که دادگاه طفل را مقصر بداند برابر گزارش هایی که از وضع او از کانون دریافت می کند میتواند در تصمیمات خود نسبت به طفل تجدید نظر کرده و مدت نگهداریش را در کانون تا یک چهارم تخفیف دهد. در هر صورت رأی دادگاه در خصوص اتهام وارده به طفل قابل تجدید نظر در دادگاه تجدید نظر استانی که طفل در حوزه قضایی آن واقع شده، خواهد بود.

مطابق ماده ۸۸ قانون مجازات اسلامی اصلاحی سال ۹۲، درباره اطفال و نوجوانانی که مرتکب جرایم تعزیری می شوند و سن آنها در زمان ارتکاب، نه تا پانزده سال تمام شمسی است حسب مورد، یکی از تصمیمات زیر را اتخاذ می کند:

الف- تسلیم به والدین یا اولیاء یا سرپرست قانونی با اخذ تعهد به تادیب و تربیت و مواظب در حسن اخلاق طفل یا نوجوان.

ب- تسلیم به اشخاص حقیقی یا حقوقی دیگری که دادگاه به مصلحت طفل یا نوجوان بداند با الزام به انجام دستور های مذکور در بند (الف) در صورت عدم صلاحیت والدین، اولیاء یا سرپرست قانونی طفل یا نوجوان و یا عدم دسترسی به آنها با رعایت مقررات ماده ۱۱۷۳ قانون مدنی.

پ – نصیحت به وسیله قاضی دادگاه

ت-اخطار و تذکر و یا اخذ تعهد کتبی به عدم تکرار

ث- نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از ۳ماه تا یکسال در مورد جرایم تعزیری درجه یک تا پنج

ماده ۸۹ – درباره نوجوانی که مرتکب جرم تعزیری می شوند و سن آنها در زمان ارتکاب، بین پانزده تا هجده سال تمام شمسی است مجازاتهای زیر اجرا می شود:

الف- نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از دو تا پنج سال در مورد جرائمی که مجازات قانونی آنها تعزیر درجه یک تا سه است.

ب- نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از یک تا سه سال در مورد جرائمی که مجازات قانونی آنها تعزیر از درجه چهار است.

پ- نگهداری در کانون اصلاح و تربیت از یک تا سه سال یا پرداخت جزای نقدی از ده میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا انجام یکصد و هشتاد تا هفتصد و بیست ساعت خدمات عمومی رایگان در مورد جرائمی که مجازات قانونی آنها تعزیر درجه پنج است.

ت- پرداخت جزای نقدی تا یک میلیون ریال در مورد جرائمی که مجازات قانونی آنها تعزیر درجه هفت و هشت است.

ث- پرداخت جزای نقدی تا یک میلیون ریال در مورد جرائمی که مجازات قانونی آنها تعزیر درجه هفت و هشت است.

تبصره ۱- ساعات ارائه خدمات عمومی، بیش از چهار ساعت در روز نیست.

تبصره ۲-دادگاه می تواند با توجه به وضع متهم و جرم ارتکابی، به جای صدور حکم به مجازات نگهداری یا جزای نقدی موضوع بندهای (الف تا پ) این ماده، به اقامت در منزل در ساعاتی که دادگاه معین می کند یا به نگهداری در کانون اصلاح و تربیت در دو روز آخر هفته حسب مورد برای سه ماه تا پنج سال حکم بدهد.