درصورتی‌که بنا به هر دلیلی زن و شوهر تصمیم داشته باشند تا از یکدیگر جدا شوند اما دارای فرزندی باشند، قانون حمایت از خانواده حق حضانت از فرزند را تا سن ۷ سالگی به مادر داده و بعد از آن تا رسیدن فرزند به بلوغ، پدر حضانت او را به عهده دارد. داشتن آشنایی با قوانین حضانت یکی از مهم‌ترین مواردی است که افراد پیش از طلاق باید بدانند و برای آشنایی بیشتر با آن می‌توانند به وکیل مراجعه کنند.

حق نگهداری از فرزند

طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران در حمایت از خانواده، اگر زن و شوهر تصمیم به ازدواج داشته باشند، حق حضانت فرزند تا سن ۷ سالگی به عهده مادر بوده و بعد از آن تا رسیدن به سن بلوغ، پدر موظف است تا از فرزند، نگهداری کند. سن بلوغ برای دختران ۹ سال تمام و برای پسران، تا رسیدن به ۱۵ سالگی است. بعد از گذشت این سن، فرزند خود می‌تواند تصمیم بگیرد که برای ادامه زندگی، مادر و یا پدر را انتخاب کند.

همچنین زوجین می‌توانند برای ملاقات فرزند در زمان‌هایی که حق حضانت بر عهده فرد دیگری است، با یکدیگر به توافق برسند. مسلماً داشتن یک وکیل در این زمینه، می‌تواند به زوجین کمک فراوانی کرده و آن‌ها را به یک توافق اولیه مناسب که مورد رضایت هر دو طرف باشد، برساند. اما درصورتی‌که بین آن‌ها توافقی صورت نگیرد، وکالت حضانت به عهده دادگاه بوده و طبق رأی دادگاه، حق حضانت از فرزند به عهده پدر یا مادر و یا یکی از اقوام نزدیک، مانند پدربزرگ و یا مادربزرگ داده خواهد شد.

شرایط دریافت وکالت حضانت فرزند

باتوجه‌به قانون حمایت از خانواده، پدر و یا مادر برای دریافت وکالت حق فرزند، باید دارای شرایط به خصوصی باشند. در این صورت می‌توانند برای نگهداری از فرزند با کمک وکیل حضانت، اقدامات لازم را صورت دهند. ازاین‌رو یکی از مهم‌ترین نکات در خصوص وکالت حضانت این نکته است که پدر یا مادر باید دارای شرایط دریافت چنین وکالتی باشند.

طبق قانون فردی که حضانت فرزند به عهده او گذاشته می‌شود، باید در سلامت کامل روانی قرار گرفته باشد و بتواند به ‌خوبی شرایط را برای نگهداری و حفاظت از فرزند خود، فراهم کند. درصورتی‌که به هر دلیلی، سلامت جسمانی و یا تربیتی فرزند در معرض خطر قرار بگیرد و یا قیم نتواند به‌خوبی از او نگهداری کند، طبق قانون می‌توان برای سلب وکالت در حضانت توسط دیگر قیم‌ها اقدام کرد.

شرایط سلب وکالت دعاوی حضانت

درصورتی‌که قیم فرزند که حق وکالت به او سپرده شده است، یکی از نشانه‌های زیر را داشته باشد، به کمک وکیل می‌توان درخواستی را برای سلب حق حضانت فرزند از او به دادگاه ارائه کرد:

• داشتن هرگونه اعتیاد به مواد مخدر، مشروبات الکلی و یا قمار
• داشتن تمایل به فساد اخلاقی و فحشا
• تمایل به خشونت و ضرب‌وجرح خارج از عرف
• سو استفاده‌های اخلافی از فرزند به‌اجبار و یا استفاده از او در مشاغلی مانند قاچاق، تکدی‌گری، فساد و…

درصورتی‌که وجود هرکدام از این موارد مشاهده شود، می‌توان با مراجعه به دادگاه، حق حضانت فرزند از قیم گرفته شده و به فرد دیگری واگذار شود. ازاین‌رو آشنایی داشتن با چنین مسائلی در وکالت حضانت می‌تواند بسیار به شما کمک کند.

قوانین مشخص شده در خصوص محل سکونت

طبق قانون درصورتی‌که وکالت حق حضانت فرزند به عهده یکی از طرفین گذاشته شود، او حق ندارد تا فرزند را به شهرستانی که خارج از محل مقرر شده و مشخص شده بین طرفین و یا شهرستانی که قبلاً در آن اقامت داشته‌اند، ببرد. همچنین اجازه خروج از کشور به فرزند تا مشخص‌شدن کامل پرونده به والدین داده نخواهد شد.

اما به کمک وکیلی که وکالت حضانت را به عهده گرفته است، می‌توان ضرورت انجام این کار را مشخص کرده و بعد از رای و صدور مجوز از سوی دادگاه، برای نگهداری فرزند، به خارج از موارد اشاره شده، سفر کرد.

هزینه نگهداری از فرزند

طبق قانون حتی بعد از مشخص‌شدن کامل حضانت، باز هم به‌صورت کامل پرداخت نفقه و یا هزینه‌های نگهداری از فرزند، بر دوش پدر یا ولی او خواهد بود اما درصورتی‌که به کمک وکیل حضانت و یا به ‌صورت شخصی بین افراد توافقی صورت بگیرد، طبق توافق عمل خواهد شد و مادر نیز می‌تواند در هزینه‌های نگهداری از فرزند، شریک شود.

حق حضانت بعد از فوت والدین

یکی از مهم‌ترین مسائلی که در پرونده‌های وکالت حضانت وجود دارد این است که حق حضانت فرزند بعد از فوت یکی از والدین او به چه صورت خواهد بود؟ در پاسخ به این سؤال باید اشاره کرد که اگر یکی از والدین فرزند فوت کند، حق حضانت و نگهداری از فرزند تنها به عهده والدی خواهد بود که در قید حیات است. این مورد حتی درصورتی‌که فرد فوت شده پدر کودک باشد و قیم دیگری نیز برای نگهداری از او زنده باشد، باید اجرایی شود.

ازاین‌رو نگهداری و حضانت از کودکی که پدر او فوت کرده باشد، تنها با مادر او خواهد بود، حتی اگر پدربزرگ او نیز در قید حیات باشند. اما اگر هم پدر و هم مادر کودک درگذشته باشند، حق حضانت کودک با جد پدری او بوده و بعد از جد پدری، بستگانی که به ترتیب ارث می‌برند، می‌توانند حضانت فرزند را به عهده داشته باشند. درواقع می‌توان عنوان کرد که این مورد یکی از مهم‌ترین موارد در وکالت دعاوی حضانت بوده که بحث پیرامون آن بسیار زیاد است.

عواقب سر باز زدن در اجرای حضانت

باید بدانید که قانون برای آن دسته از والدینی که در نگهداری و حضانت فرزند مانع اجرای صحیح و کامل حکم شوند، عواقبی را در نظر گرفته است. طبق قانون اگر بعد از مشخص‌شدن پرونده وکالت حضانت، اگر یکی از والدین از اجرای صحیح حکم جلوگیری کند و یا مانع از نگهداری فرزند شود، تا زمانی که حکم توسط دادگاه اجرا گردد، شخص ممانعت کننده بازداشت خواهد شد.

آشنایی با قوانین ملاقات فرزند

شما باید بدانید که قانون برنامه‌هایی را برای والدینی که بعد از اجرای حکم، حق حضانت به عهده آن‌ها قرار نگرفته است نیز در نظر داشته تا بتوانند فرزند خودشان را ملاقات کنند. ازاین‌رو دادگاه با مشخص‌کردن زمان و مدت مشخص اجازه ملاقات با فرزند را در اختیار والدی که حضانت با او نیست، قرار می‌دهد. البته درصورتی‌که بین طرفین توافقاتی صورت بگیرد، دادگاه بنا را بر اجرای همان توافق خواهد گذاشت.

در نظر داشته باشید که راهنمایی گرفتن از وکیل باتکیه‌بر تجربه و دانش خود در وکالت در حضانت می‌تواند به شما در رسیدن به یک توافق مناسب، یاری برساند. اما درصورتی‌که بین طرفین توافقی حاصل نشود، این دادگاه است که زمان و مدت ملاقات با فرزند را مشخص خواهد کرد و هر دو طرف مجبور خواهند بود تا خواسته و رای دادگاه را قبول کنند.

پرداخت نفقه بعد از فوت پدر

همان‌طور که در قسمت‌های قبل نیز اشاره کردیم، پرداخت نفقه فرزند به‌صورت تمام‌وکمال به عهده پدر و ولی او خواهد بود. اما در شرایطی که پدر فرزند فوت کند، پرداخت نفقه به عهده چه کسی خواهد بود؟ این مسئله نیز یکی از مهم‌ترین مسائلی است که راهنمایی‌های وکیل و واگذاری وکالت حضانت به او، می‌تواند بسیار مؤثر و کارساز باشد.

در صورتی پدر که وظیفه پرداخت نفقه فرزند را به عهده داشته است فوت کند، در این صورت باید اجداد پدری و پدربزرگ، نفقه فرزند را پرداخت کنند. اما اگر بازهم اجداد پدری برای پرداخت نفقه وجود نداشته باشند و یا توانایی پرداخت را نداشته باشند، با رای دادگاه مادر وظیفه پرداخت کامل نفقه فرزند را به عهده خواهد داشت.

یکی از نکات بسیار مهم در این مبحث این نکته است که پرداخت نفقه تا رسیدن به بلوغ و سن رشد نخواهد بود و والدی که پرداخت نفقه را به عهده دارد، باید تا زمانی که وضعیت معیشتی فرزند مشخص نشده و او به درآمدی که به کمک آن بتواند زندگی خودش را اداره کند، نرسیده باشد، نفقه را به‌صورت کامل پرداخت کند. البته باید توسط دادگاه مشخص شود که آیا والد توانایی پرداخت نفقه فرزند را خواهد داشت و یا خیر. در این صورت بازهم باید به رای دادگاه برای مشخص‌کردن وضعیت نفقه رجوع کرد.

کمک‌ گرفتن از وکیل برای وکالت حضانت

همان‌طور که تا بدین جا نیز به‌خوبی متوجه شدید، قوانین و مقررات برای دریافت حق حضانت و نگهداری از فرزند، بسیار متغیر و بعضاً گیج‌کننده خواهد بود. همچنین درصورتی‌که به‌خوبی با این قوانین آشنایی نداشته باشید، احتمال ازدست‌دادن حق حضانت توسط شما افزایش پیدا خواهد کرد. در این حالت است که یک وکیل خبره در زمینه حضانت، می‌تواند به شما در رسیدن به حق‌ وحقوق خود به‌ عنوان فردی که شایسته دریافت حضانت فرزند است، کمک کند.

یک وکیل با دانش در زمینه حضانت می‌تواند به‌تمامی سؤالات و ابهامات شما در زمینه دریافت حق حضانت کمک کرده و با دریافت وکالت از سوی شما، به ‌جای شما در دادگاه به نحوی صحبت کرده تا دادگاه به شایستگی شما در دریافت حق حضانت، پی ببرد. ازاین‌رو کمک‌گرفتن از یک وکیل خبره حضانت می‌تواند در پرونده‌های دعاوی حضانت، بسیار مفید واقع شود.

نتیجه‌گیری

طبق قانون نگهداری و حضانت از فرزند تا سن ۷ سالگی به عهده مادر بوده و بعد از آن تا رسیدن به سن بلوغ فرزند، حق حضانت به عهده پدر خانواده خواهد بود. تمامی قوانین در پرونده‌های حضانت به نحوی چیده شده‌اند تا فرزند در بهترین حالت ممکن دوران رشد خودش را سپری کرده و در بهترین شرایط بزرگ شود. ما در این مقاله به نکات بسیار مهمی در خصوص وکالت حضانت اشاره کردیم تا شما به‌ خوبی با این مسائل آشنایی پیدا کنید.